Przedsiębiorco, czy mówi Ci coś hasło „The Equator Principles”? Planując dużą inwestycję w sektorze wydobywczym warto już teraz zapoznać się tym pojęciem.
The Equator Principles (EP) to przyjmowane przez instytucje finansowe zasady identyfikowania, zarządzania i oceny ryzyka związanego z realizacją danego przedsięwzięcia i jego wpływu na środowisko naturalne oraz społeczeństwo. Zasady te mają zapewnić minimalne standardy przeprowadzania przez banki badań due diligence projektów, które mają być przez nie finansowane.
Jeżeli dany bank stosuje zasady EP, wówczas finansowania zostanie udzielone jedynie projektom, które spełniają 10 podstawowych reguł.
Na wstępie bank stosujący EP sklasyfikuje inwestycję do Kategorii A (istotny negatywny wpływ na środowisko i społeczeństwo), Kategorii B (potencjalny ograniczony negatywny wpływ na środowisko i społeczeństwo) lub Kategorii C (minimalny wpływ lub brak wpływu).
Dla projektów kategorii A i B konieczne jest przeprowadzenie Oceny Wpływu, która zidentyfikuje istotne środowiskowe oraz społeczne ryzyka. Ocena Wpływu powinna także wskazywać metody ograniczania negatywnego wpływu projektu lub sposób w jaki będzie można go uniknąć.
W przypadku realizacji inwestycji w tzw. Krajach Dedykowanych, których regulacje w należyty sposób chronią środowisko naturalne oraz społeczeństwo (Polska należy do tej grupy) proces Oceny Wpływu powinien potwierdzać zgodność projektu z prawem właściwego kraju, w szczególności wskazywać na właściwe zezwolenia, decyzje, koncesje oraz przepisy dotyczące ochrony środowiska i kwestiach socjalnych.
W przypadku tzw. Krajów Nie-Dedykowanych, Ocena Wpływu powinna dotyczyć zgodności
z tzw. Standardami prowadzenia działalności zgodnie z wymogami ochrony środowiska i zrównoważonego rozwoju społecznego (Performance Standards on Environmental and Social Sustainbility), stosowanymi przez Międzynarodowe Instytucje Finansowe.
Dla projektów kategorii A i B instytucje finansowe będą wymagały opracowania Systemu i Planu Zarządzania Ryzykiem, który uwzględni wszystkie problematyczne kwestie zidentyfikowane w Ocenie Wpływu, jak również udokumentowania zaangażowania i udziału interesariuszy społecznych, m.in. poprzez prowadzenie bieżących konsultacji.
Projekty powinny być audytowane przez niezależny podmiot, a inwestor zobowiązuje się do przestrzegania zgodności projektu z EP, przepisami prawa krajowego, oraz do okresowego raportowania postępów z realizacji projektu, również po jego sfinansowaniu.
Warto wskazać, że obecnie EP stosuje już około 80 instytucji finansowych w 35 krajach, obejmując około 70% finansowania projektów na rynkach rozwijających się. Dla przykładu, w latach 2006-2012 Bank of Tokyo-Mitsubishi objął oceną zgodności z EP 225 projektów, z czego aż 60% z nich dotyczyło sektora wydobywczego oraz energetycznego.
Zasadniczo można uznać, że dotychczasowe wymogi EP pokrywały się z wymogami ochrony środowiska oraz oceną ryzyka stosowaną przez przedsiębiorców, chociażby dla celów ubezpieczenia. Dlaczego zatem zasady te mogą stanowić dodatkowe obciążenie dla finansowania projektów w sektorze wydobywczym?
Trzecia edycja EP z 2013 r. poszerzyła zakres wymagań stawianych przedsiębiorcom ubiegającym się o finansowanie. Przede wszystkim wskazać należy, że EP stosuje się nie tylko do nowych inwestycji ale również do projektów już istniejących, w przypadku każdej zmiany (modernizacji, rozbudowy), która może mieć wpływ na środowisko lub społeczeństwo. Po drugie, EP objęły swoim zakresem poza dotychczasowymi formami wsparcia (finansowanie typu project finance czy usługi doradcze dla project finance dla projektów, w których koszty kapitałowe wynoszą 10 mln USD lub więcej) również kredyty związane z realizacją inwestycji (project-related corporate loans, gdzie całkowita kwota kredytu wynosi minimum 100 milinów USD) oraz kredyty pomostowe. Dodatkowo jak wskazuje praktyka, banki często stosują EP także w odniesieniu do innych form finansowania takich jak emisja obligacji czy IPO.
Po trzecie, w nowej edycji EP więcej uwagi poświęcono kwestii ochrony praw człowieka. W przypadku przedsięwzięć, dla których ochrona praw człowieka może stanowić istotny element, EP zaleca przeprowadzenie badania due diligence projektu zgodnie z wytycznymi ONZ. Ta zasada wydaje się nie mieć zastosowania do projektów realizowanych w Polsce, jednak warto wskazać, że banki posiadają swobodę w stosowaniu EP w tym zakresie.
Ostatnia, ale równie istotna zmiana dotyczy obowiązku przedkładania alternatywnych rozwiązań w przypadku inwestycji, dla których przewidywana emisja CO2 przekroczy 10 000 ton rocznie. Takie analizy będą również upubliczniane przez przedsiębiorców i instytucje finansowe.
Wszystkie te zmiany mogą powodować, iż coraz większa liczba przedsięwzięć w sektorze wydobywczym będzie podlegała ocenie zgodnie z zasadami EP. W konsekwencji każdy projekt będzie obarczony dodatkowymi obciążeniami związanym z przygotowywaniem stosownych dokumentów. Bez sprostania wszystkim wymogom trudniej będzie uzyskać finansowanie nowych inwestycji.